Srpska pravoslavna crkva i vernici trećeg dana Božića obeležavaju praznik posvećen Svetom prvomučeniku i arhiđakonu Stefanu, u narodu poznatijem kao Stefandan.
Svetog Stefana slavi veliki broj građana, a s obzirom da pada na treći dan Božića, to je i prva krsna slava u godini.
Prema crkvenim knjigama, Sveti Stefan je bio Jevrejin i rođak apostola Pavla. Prvi je od sedam đakona koje su sveti apostoli rukopoložili i postavili na službu oko pomaganja sirotinje u Jerusalimu. Zato je i prozvan arhiđakonom. Svojom verom činio je mnoga čudesa među ljudima, a svojim protivnicima suprotstavljao se mudrošću i silom Svetog Duha. Optužen je da je hulio na Boga i na Mojsija, a uz pomoć lažnih svedoka i osuđen. Ubrzo posle toga izveli su ga iz grada i kamenovali. Stefanovu mučeničku pogibiju gledala je sa nekog udaljenog mesta i Presveta Bogorodica sa Svetim Jovanom Bogoslovom i molila se Bogu za ovog stradalnika istine i vere.
Sveti Stefan je prvi hrišćanin koji je stradao za Gospoda i zato se naziva Prvomučenik.
Postoji veliki broj narodnih običaja vezanih za današnji dan. Najrašireniji običaj je da se iznese božićna slama iz kuće, koja se, zbog verovanja u njenu plodotvornu moć, prvo pažljivo pometena i skupljena, ostavlja u štalu, voćnjake ili među pčele, radi podsticanja roda i napretka. Ljudi se čuvaju zlih sila, ne ide se noću izvan kuće, a žene poštuju običaje kako bi sačuvale svoje domove od zla.
Ovog sveca u narodu nazivaju i Stefan Vetroviti, jer veruju da se treba čuvati vetra kako ne bi došlo do ozbiljnog razboljevanja.
Teodora Petrov
Foto: arhiva Fara
