Srpska pravoslavna crkva i pravoslavni vernici koji poštuju Julijanski kalendar 9. januara slave treći dana Božića, praznik svetog arhiđakona i prvomučenika Stefana. U narodu je ovaj praznik poznat kao Stefandan ili Stevanjdan, a brojne porodice ga praznuju kao krsnu slavu ili imendan.
Prema crkvenim knjigama, Sveti Stefan je prvi od sedam đakona koje su sveti apostoli rukopoložili i postavili na službu oko pomaganja sirotinji u Jerusalimu. Kult ovog sveca je vrlo razvijen u Srbiji, gde je podignuto preko 40 hramova sa njegovim imenom. Arhiđakon Stefan je prvi svetitelj koji je nastradao za hrišćansku veru, pa se ovaj praznik slavi kao sećanje na njegov život.
Samim primerom mučeništva i bespogovornog stradanja, Arhiđakon Stefan dao je i daje primer svim hrišćanima, a njegov primer najbolje objašnjava reči da je „krv mučenika seme Crkve”.
Mošti svetog prvomučenika Stefana pronađene su blizu Jerusalima 415. godine
Postoji veliki broj narodnih običaja vezanih za Stefandan. Iz kuće se iznosi božićna slama, koja se zbog verovanja u njenu plodotvornu moć, prvo pažljivo pometena i skupljena, ostavlja u štalu, privredne objekte, voćnjak ili među pčele za napredak, rodnu godinu i blagostanje. Veruje se da božićna slama šiti od grada.
Ljudi se tokom ovog perioda čuvaju zlih sila, ne ide se noću izvan kuće, a žene poštuju običaje kako bi sačuvale svoje domove od zla.
Ovim danom se završava praznovanje najradosnijeg hrišćanskog praznika.
Pripremio: P. Videnov
Foto: Ivon Tomov
