Prošlo je godinu dana od izbora održanih 2022. godine, ali praksa pritisaka političkih stranaka prema građanima ne prolazi, kao ni nepoverenje građana u institucije države i njihovu spremnost da ih zaštite od nezakonitih zahteva i postupaka partijskih aktera, saopštava organizacija Crta.
Nakon što je objavila nalaze istraživanja i pokrenula kampanju protiv političkih pritisaka, Crti se obraćaju građani koji žele da podele sopstvena iskustva suočavanja s politički motivisanim pretnjama i ucenama. Neke od tih ličnih ispovesti upravo su objavljene na stranici pritisci.crta.rs gde građani sada mogu naći i upustvo o zakonskim mogućnostima za zaštitu od pritisaka.
Kao što je istraživanje Crte pokazalo, razni vidovi političkih zloupotreba intenziviraju se pred izbore, ali za znatan broj građana pritisci su deo svakodnevice i van predizbornog perioda. Na tržištu rada, u radnim kolektivima u javnom i privatnom sektoru, u ustanovama socijalne zaštite i drugde građani su izloženi zahtevima da putuju na mitinge, sakupljaju sigurne glasove, špijuniraju nepodobne kolege i poznanike itd.
Nažalost, pritisci su sve više normalizovani u našem društvu, pa često nisu ni prepoznati kao protivzakonito, nedemokratsko delovanje, nego se percipiraju kao redovan stranački rad i neizostavan deo političke borbe. Zato Crta još jednom apeluje na nadležne državne organe i na sve političke organizacije da onemoguće i obustave nelegalne i nelegitimne načine obezbeđivanja političke podrške.
Pritisci se najčešće sprovode po centralizovanom sistemu i to hijerarhijski jer se pozicije moći koriste za ispunjavanje partijskih potreba i ciljeva. “Zadaci” obično dolaze direktno iz najvišeg rukovodstva stranke i prenose se dalje do rukovodilaca u javnom sektoru, vlasnika privatnih firmi i pojedinaca koji zauzimaju više pozicije ili obavljaju neke od javnih ili stranačkih funkcija. Instrukcije se dalje prenose na niže instance: zaposlene u javnom sektoru, obične radnike, stranačke aktiviste, nezaposlene, socijalno ugrožene i ostale kategorije.
U cilju suzbijanja kulture normalizovanja političke korupcije, Crta organizuje seriju raznih razgovora širom Srbije kroz koje građane upoznaje s obrascima i mehanizmima pritisaka kojima se ugrožava osnovno demokratsko načelo slobode izbora.
U saradnji sa organizacijom Crta, a u okviru serijala istraživačkih tekstova koji su istraživači Crte radili pod nazivom “Politički pristisci na građane”, FAR Vam je do sada predstavio pet priča, odnosno svedočenja – Bolesti organa lokalnih samouprava, Javne tajne javnih preduzeća, Javne ustanove kao stranački plen, Nastavnici se uče da slušaju stranku, I privatni sektor je na udaru,
Izvor i foto: Crta / FAR
