Zarade godinama stagniraju, a nezaposlnost u Dimitrovgradu opada?!

Tokom prethodne nedelje u Službenom listu opštine Dimitrovgrad, objavljen je Akcioni plan zapošljavanja opštine Dimitrovgrad za 2019. godinu

Ovaj plan usvojen je od strane Opštinskog veća opštine Dimitrovgrad, a na predlog Lokalnog saveta za zapošljavanje, i njime su određeni ciljevi i prioriteti politike zapošljavanja u 2019. godini, kao i mere koje treba da omoguće dostizanje postavljenih ciljeva u oblasti zapošljavanja na teritoriji opštine Dimitrovgrad.

Akcioni plan zapošljavanja jedan je od odgovora lokalne uprave na nepovoljnu ekonomsku situaciju u Dimitrovgradu, gde je po evidenciji Nacionalne službe za zapošljavanje 1275 nezaposleno (podatak iz februara 2019. godine), a prosečna mesečna zarada u stagnaciji godinama unazad.

U poređenju sa ostalim opštinama na tertiroiji Pirotskog okruga, više nezaposlenih u odnosu na ukupan broj stanovnika ima jedino Bela Palanka. Ipak, broj nezaposlenih je u padu, počev od 2013. godini kada ih je bilo 1410. Ovaj pad nezaposlenosti može da se dovede u vezu sa radovima na izgradnji autoputa od Niša ka državnoj granici sa Bugarskom, ali i sa kontinuiranim odlaskom radno sposobnih žitelja Dimitrovgrada na rad u R.Bugarsku i zemlje Zapadne Evrope (uglavnom na poslovina profesionalnih vozača i sl).

Prosečna mesečna zarada u odnosu na realnu kupovnu moć je u stalnom blagom padu od 2013. godine, dok istovremeno prosečna zarada u realnom iznosu za celu republiku, beleži rast od 2016. godine. Nizak nivo lokalnih plata rezultat je zamrzavanja zarada u javnom sektoru, s obzirom da je javni sektor najveći poslodavac na teritoriji opštine. Istovremeno, najveći deo zaposlenih u ionako oskudnom privatnom sektoru na teritoriji opštine je prijavljen na minimalnoj zaradi, što dodatno obara prosek zarada.

Godišnji prosek zarada opštine za 2017. godinu je 66,3% prosečne zarade republike. To je i osnovna komponenta ukupne ocene pri određivanju stepena razvijenosti opština i gradova, prema kome je opština Dimitrovgrad svrstana u najnerazvijenije opštine sa ispod 60% republičkog proseka”, navodi se u akcionom planu, u delu koji opisuje postojeće ekonomsko stanje.

Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, prosečna zarada u novembru 2018. godine na teritoriji opštine Dimitrovgrad iznosila je 54.747 dinara (ili 39.743 dinara bez poreza i doprinosa), što je najniža zarada u poređenju sa ostalim opštinama Pirotskog okruga. U istom periodu prosečna mesečna zarada na republičkom nivou iznosila je 69.949 dinara (50.556 dinara bez poreza i doprinosa). I za područje Dimitrovgrada važi pravilo da su zarade u javnom sektoru više nego u privatnom sektoru, što je i jedan od razloga nastojanja nezaposlenih da dođu do kakvog takvog posla u nekom od lokalnih javnih i državnih preduzeća, ili loklanoj upravi.

Ovakvo nastojanje nije nova pojava, prisutno je već duži niz godina i decencija. Nažalost, ovakva želja za zaposlenjem u javnom sektoru vešto se koristi od strane svake nove vlasti kako u Dimitrovgradu, tako i u drugim opštinama, za upošljavanje članova, simpatizera i birača u tom periodu vladajućih partija.

Prema podacima objavljenim u Akcionom planu, tokom 2018. godine, 192 radno sposobnih sugrađana je bilo korisnik novčane socijalne pomoći.

Akcioni plan objavljuje i podatak da je u proteklim godinama iskazana potreba za specijalistima iz oblasti građevinarstva (varioci i upravljači specijalnih vozila) za potrebe izgradnje obilaznice oko Dimitrovgradu, dok su u višku nekvalifikovani i specijalizovani iz oblasti administracije, ekonomije i drugih društvenih disciplina.

U okviru planiranih sredstava za 2019. godinu, predviđene su mere poput programa stručne prakse, subvencija za zapošljavanje nezaposlenih lica iz kategorije teže zapošljivih, podrška samozapošljavanju i javni radovi, dok određeni programi Nacionalne službe za zapošljavanje poput programa sticanja praktičnih znanja za nekvalifikovana lica, viškove zaposlenih i dogoročno nezaposlene, i program obuke na zahtev poslodavca, neće biti sufinansirati zbog niskog interesovanja lokalnih privrednika za ove dve mere.

Akcionim planom zapošljavanja će za realizaciju mera aktivne politike zapošljavanja iz budžeta opštine Dimitrovgrad za ovu godinu biti izdvojeno ukupno 5.000.000 na način što će mera zapošljavanja teže zapošljivih kategorija biti finansirana sa 2.000.000 dinara, a sa po 1.500.000 dinara će biti finansirane mere stručne prakse i javni radovi. U slučaju samozapošljavanja viškova zaposlenih, Akcionim planom je određena subvencija u jednokratnom iznosu od 220.000,00 dinara po korisnik i to za potrebe osnivanja radnje, zadruge ili privrednog društva. Ukoliko je u pitanju osoba sa invaliditetom planirana subvencija je 240.000,00 dinara.

Što se tiče javnih radova, oni će biti realizovani u oblasti socijalne zaštite i humanitarnog rada, održavanja i obnavljanja javne infrastrukture i održavanja i zaštite životne sredine i prirode.

Sergej Ivanov

Foto: Stefan Pavić