Srpska pravoslavna crkva i sve crkve koje poštuju Julijanski kalendar proslavljaju Božić – dan Hristovog rođenja, koji spada u najradosnije hrišćanske praznike.
Jevanđelje kaže da je Isus Hristos rođen tačno u ponoć, kada se najsjajnija zvezda koja se kretala od istoka ka zapadu zaustavila iznad pećine kraj Vitlejema.
Kao datum Hristovog rođenja, 25. decembar, uveden je u četvrtom veku, u vreme cara Arkadija. Taj datum se i danas poštuje, s tim što se on u Julijanskom kalendaru poklapa sa Gregorijanskim 7. januarom, pa pravoslavne crkve koje poštuju julijansko vreme toga dana slave praznik rođenja Isusa Hrista.
Pored Srpske pravoslavne crkve, Božić 7. januara slave Ruska pravoslavna crkva, Jerusalimska patrijaršija, Sveta Gora, starokalendarci u Grčkoj i egipatski Kopti.
U kuću na Božić prvi dolazi položajnik, poseban gost u domu, koji ukućanima poželi zdravlje, sreću, blagostanje i napredak za šta dobija i poseban poklon.
Božić je porodični praznik i uvek ke mrsni dan, kome je prethodio četrdesetodnevni post. Na svečanoj trpezi, najvažnija je česnica, pogača umešena od pšeničnog brašna bez kvasca. Običaj je da se na trpezi nađe i božićna pečenica.
Božićni praznici traju tri dana. Drugi dan Božića 8. januar je Sabor Presvete Bogorodice, koji crkva posvećuje Bogomajci u znak zahvalnosti što je rodila Spasitelja a treći 9. januar se proslavlja u čast Svetog arhiđakona Stefana.
Običaj je da se od Božića do Bogojavljenja ljudi pozdravljaju rečima “Hristos se rodi”, a otpozdravljaju sa “Vaistinu se rodi”.
Pripremio: Petar Videov
Foto: Stefan Pavić
