U aleji pred crkvom Svetog Marka u Beogradu otkriven je spomenik patrijarhu srpskom Pavlu. Spomenik je delo vajara Zorana Maleša. Za datum otkrivanja izabran je datum patrijarhove smrti.
Tako se polako odužujemo onome ko skoro da nije imao neprijatelje, jer nije znao da ih stvara, i onome koga su uvažavali svi u Srbiji, bez obzira na veroispovest ili naciju.
To je bio onaj čovek, koji nas je stalno opominjao da budemo ljudi, a ne neljudi i na pitanje kad će nam biti bolje odgovarao – kad mi postanemo bolji.
Patrijarh Pavle je rođen kao Gojko Stojčević 1914. u okolini Donjeg Miholjca u Slavoniji. Rano je ostao bez roditelja, pa ga je odgajila tetka koja ga je zbog slaboga zdravlja uputila na škole. Bogoslovski fakultet je završio u Beogradu uoči Drugog svetskog rata, a u monaški red je primljen 1948. godine u manastiru Blagoveštenje u Ovčarsko-kablarskoj klisuri, gde je zavoleo skromnost i asketski život. Tu je dobio monaško ime Pavle, pod kojim je 1957. postao vladika Raško-prizrenski.
Sa tog mesta je izabran za patrijarha 1990. godine, a u tron je ustoličen 1994. u Pečkoj patrijaršiji, kao 44. patrijarh Srpske pravoslavne Crkve. Patrijarh Pavle je umro na današnji dan 2009. godine. Njegovoj sahrani u manastiru Rakovica, prisutvovalao je preko pola miliona ljudi.
Patrijarh Pavle je čitavog života širio prijateljstvo i ljubav, pa je logično da je u svom kolegi, patrijarhu bugarskom Maksimu imao duhovnog sabrata i životnog prijatelja. Rođeni iste godine, imali su slične životne i crkvene sudbine. Iza obojice je posle njihove smrti materijano ostalo malo. Iza patrijarha Kirila pisaća mašina i ručni sat, a iza Pavla, još i manje – cipele koje je sam napravio i naliv pero.
Takvu dvojicu pred kraj smutnih devedestih, kao jedini grad u Srbiji, imao je sreću da ugosti i Dimitrovgrad. Susret se odigrao u crkvi Rođenja Presvete Bogorodice.
Slobodan Aleksić, Beograd
Foto: Slobodan Aleksić