Pravoslavni vernici koji poštuju Julijanski kalendar 12. jula proslavljaju Petrovdan, veliki praznik posvećen svetim apostolima Petru i Pavlu.
Crkvene knjige kažu da se Sveti apostoli Petar i Pavle u hrišćanstvu smatraju prvim propovednicima i učiteljima novozavetne vere i zaslužni su za krštenje prvih vernika i njihovo prevođenje u hrišćanstvo.
Apostol Petar je bio ribar i prvi od hristovih učenika koji je izrazio nepokolebljivu veru u Hrista. Kao episkop propovedao je u Palestini, Siriji, Maloj Aziji i Antiohiji i smatra se piscem dve poslanice u crkvin poznate kao Saborne Petrove poslanice, koje su pridružene Novom zavetu.
Apostol Pavle je bio farisej pošavši za učenjem sina božijeg i postao jedan od najvećih propovednika i teologa prve hrišćanske crkve. Oko deset godina je bio mlađi od Hrista sa kojim se nikada nije sreo. Oba svetitelja pogubio je u Rimu veliki progonitelj hrišćana car Neron.
U crkvi svetog Petra i Pavla u Rimu čuvaju se verige svetog Petra kao znamenje snage svetitelja u koje ga je okovao car Irod, a koje su, kako predanje kaže, same spale sa ruku i nogu svetitelja na pojavu anđela Božjeg.
Petrovdanskim slavljem završava se Petropavlovski post i počinje pričest vernika koji su poštovali pravila predviđena kanonom Svete . Važno je tog dana prisustvovati prazničnoj liturgiji u hramovima.
U narodu se veruje da Sveti Petar čuva stub na kome su Zemlja, nebeska slama (Mlečni put) i nebeski krst.
Praznovanje Petrovdana, prema narodnom običaju, počinje veče pre, kada se pale lile, simbol nekadašnjeg progona hrišćana. To su buktinje od mlade kore divlje trešnje ili breze na mestima gde se narod okuplja, na trgovima i raskršćima.
Običaj je da se na Petrovdan jedu jabuke, poznatije kao petrovače ili petrovke koje dozrevaju u ovom periodu godine. U pojedinim krajevima se mese kolači sa jabukama, a prvim susedima se na poklon daju jabuke.
Jedan od tradicionalnih običaja na selu je da se u jutarnjim satim stoka prska vodom kako bi bila zdrava, a stočari pletu vence i stavljaju ih stoci na rogove.
Devojke koje su na Ivanjdan 7. jula posadile žito, na Petrovdan gledaju kako je izraslo. Ako su izrasle klice koje su se savile kao prstenovi, ove godine će se udati i stupiti u bračnu vezu.
U crkvenom kalendaru Petrovdan je obeležen crvenim slovom, te se ne počinju nikakvi teži fizički poslovi, ne radi se u polju i ne uprežu konji u kola.
U Srbiji se Petrovdan proslavlja se kao krsna slava, u dimitrovgradskom kraju kao imendan, u selima Dragovita, Vlkovija i Slivnica kao seoska slava, a 12. jul je i Dan malinara.
Pripremio: P. Videnov
Foto: Stefan Pavić
