Kolege glumci, tvrđava je naša!, uzviknuće večeras na Letnoj pozornici u niškoj tvrđavi Nela Mihailovič predsednica žirija za dodelu zvaničnih nagrada, čime će označiti početak 54. Festivala glumačkih ostvarenja igranog filma “Filmski susreti”.
Predhodno će joj gradonačelnik Niša Darko Bulatović uručiti ključeve grada, čime se Niš u narednih sedam dana simbolično stavlja “na raspolaganje” glumcima. Glumici Gorici Popović biće uručena nagrada “Pavle Vuisić” za izuzetan doprinos umetnosti glume u domaćem filmu, koju dodeljuje Udruženje filmskih glumaca Srbije.
“Najbolja publika na svetu”, kako glumci umeju da nazovu posetioce na Letnjoj pozornici, jednom od najvećih bioskopa pod otvorenim nebom u regionu, od 24. do 30. avgusta moći će da vidi 12 filmova u zvaničnoj konkurenciji, te pilot epizodu “Senke nad Balkanom 2” i dva dokumentarna filma, “Kude je taj Niš” i “Poslednji YU filmski romantik”, koja su van konkurencije.
U zvaničnom programu biće šest niških premijera- “Delirijum tremens”, “Teret”, “Ajvar”, “O životu i o smrti” i “Pijavice”, dok će film “Četri ruže” imati i domaću premijeru, pošto je njegovo prikazivanje na Festivalu filmskog scenarija u Vrnjačkoj Banji bilo tretirano kao pretpremijera. I gostujuća pilot epizoda “Senki” i dva dokumentarna filma su premijerna ostvarenja.
– Pored srpskih filmova, u selekciji su i koprodukcijiski filmovi, među kojima ima i onih u kojima je Srbija zastupljena kao manjinski koproducent, sa ciljem da program festivala bude što bogatiji, kvalitetniji i sadržajniji i kako bi bili prikazani najbolji filmovi – kaže Srđan Savić, direktor “Filmskih susreta” i Niškog kulturnog centra.
”Susreti” ove godine prvi put nose naziv Festival glumačkih ostvarenja igranog filma, a ne Festival glumačkih ostvarenja domaćeg igranog filma, kako su se zvali prethodnih godina, od raspada ex Jugoslavije do danas. Brisanje reči “domaći” iz oficijelnog naziva već se u delu javnosti tumači kao početak ozbiljnije internacionalizacije festivala, odnosno njegove regionalizacije koja podrazumeva širenje na prostor ex Jugoslavije.
Od prošle godine dodeljuju se posebna priznanja za glumce koji nisu državljani Srbije, što će biti učinjeno i na ovom festivalu. Organizatori su najavili mogućnost uvođenja nagrada “Car Konstantin” i “Carica Teodora” i za najbolje strane glumce, za šta je potrebna odluka Skupštine grada, koja još nije doneta.
Žiri, u kojem su osim predsednice Mihailović i glumci Tamara Aleksić i Goran Radaković, odlučivaće o dodeli osam zvaničnih festivalskih nagrada. Novčani iznosi nagrada su uvećani u odnosu na prošlu godinu, tako da će laureat Gran prija “Naisa”, za najbolje glumačko ostvarenje na festivalu, dobiti i 700.000 dinara, a dobitnici nagrada “Carica Teodora“ i “Car Konstantin”, za najbolju žensku i mušku ulogu, po 500.000. Laureati Povelje za izuzetnu žensku i mušku ulogu dobiće po 300.000 dinara, a dobitnici nagrade za najbolju žensku i mušku epizodu, kao i za debitantsku ulogu – po 200.000.
– Iznosi nagrada su sada bezmalo na nivou nagrada na Pulskom festivalu. To je, svakako, dobro, jer između ostalog govori o ozbiljnosti i značaju ovog festivala, koji je najstariji domaći filmski festival, a pri tom jedinstven na ovim prostorima, jer vrednuje isključivo glumačke uloge. To smo uspeli da uradimo jer je Filmski centar Srbije za ovu namenu izdvojio 1.270.000 dinara – kaže umetnički direktor “Filmskih susreta” Vladan Živković.
Cene ulaznica su, pak, iste kao prošle godine. Komplet karata za festival košta 2.000 dinara, a ukoliko ne budu prodati svi kompleti, posetioci će moći da kupe pojedinačne karte, po ceni od 400 dinara. U prodaji se nalazi hiljadu kompleta karata, dok će 1.500 besplatnih ulaznica biti podeljeno pokroviteljima festivala- Gradu Nišu i Ministarstvu kulture i informisanja, sponzorima i donatorima, dobitnicima različitih gradskih priznanja, najboljim đacima i studentima, pojedinim socijalnim kategorijama, učesnicima i gostima festivala i novinarima.
Prema rečima organizatora, festival prati skoro stotinu medijskih kuća.
Ukupan budžet “Filmskih susreta” projektovan je na 24.750.000 dinara, a najviše novca izdvojio je Grad Niš (19 miliona dinara), dok je Ministarstvo kulture opredelilo 3,2 miliona. Organizatori festivala su Niški kulturni centar i Udruženje filmskih glumaca Srbije.
Festival datira od 1966. godine, a njegovo osnivanje vezuje se za Stanka Tasića, direktora niškog preduzeća za prikazivanje filmova “Slavica”. Njegov dosadašnji život sazdan je od niza uspona i padova, pa i suštinskih koncepcijskih izmena, uprkos naporima organizatora da ih ne bude.
Pojedina festivalska izdanja vrvila su od antologijskih jugoslovenskih filmova sa vanrednim glumačkim rolama, a njihovi gosti bili su domaći i svetski glumački bardovi, medju kojima su, kažu, ubedljivo najveću pozornost izazvali Elizabet Tejlor i Ričard Barton. Ali, bivalo je i perioda kada je dobrih filmova i glumaca bilo daleko manje, a mediji su beležili festivalsku zasterelost, zamor, kič, politizaciju ili afere.
Sa raspadom zemlje u kojoj su rodjeni, tokom ratnih devedesetih, “Filmski susreti” su ostajali i poluprazni, zbog nedolaska glumaca sa prostora ex YU, a naklone nekih od ovdašnjih glumaca koji su se odali politici pratili su zvižduci. Ipak, kako organizatori umeju da naglase, zahvaljujući pre svega glumcima, koji su umeli da vole „svoj“ festival, kao i publici, koja mu je ostajala verna u svim vremenima i prilikama, “Susreti” su opstajali i uspevali da vrate festivalski kvalitet.
ZVANIČNI PROGRAM: NA POČETKU “DERILIJUM TREMENS”, NA KRAJU “PIJAVICE”
Subota 24. avgust:
Svečano otvaranje
“DELIRIJUM TREMENS” (112’) Režija: Goran Marković Uloge: Tihomir Stanić, Gorica Popović, Anita Mančić, Dragan Petrović, Igor Đorđević, Bereda Rešit, Milica Zarić, Nada Šargin, Svetozar Cvetković, Miodrag Krstović, Maša Dakić
REŽI (80’) Režija: Kosta Đorđević Uloge: Kristina Kika Jovanović, Đurđina Radić, Mladen Sovilj, Marko Janketić, Milan Čučilović, Radoslav Rale Milenković
Nedelja 25. avgust:
KRALj PETAR PRVI (125’) Režija: Petar Ristovski Uloge: Lazar Ristovski, Svetozar Cvetković, Tanasije Uzunović, Radovan Vujović, Aleksandar Vučković, Ljubiša Savanović, Danica Ristovski
In memoriam
“KOJA JE OVO DRŽAVA” (118’) Režija: Vinko Brešan Scenario: Mate Matišić Uloge: Krešimir Mikić, Lazar Ristovski, Nikša Butijer, Sebastijan Kavaca, Danijel Olbrihski
Ponedeljak 26. avgust:
“ČETIRI RUŽE” (99’) Režija: Vasilije Nikitović Uloge: Miloš Samolov, Boris Milivojević, Dragan Gagi Jovanović, Srđan Todorović, Gordan Kičić, Tihomir Stanić, Sonja Kolačarić, Nada Macanković, Milutin Milošević
“TERET” (98’) Režija: Ognjen Glavonić Uloge: Leon Lučev, Pavle Čemerikić, Tamara Krcunović, Ivan Lučev
Utorak 27. avgust:
“TAKSI BLUZ” (83’) Režija: Miroslav Stamatov Uloge: Andrija Milošević, Milena Predić, Todor Jovanović, Aleksandra Tomić, Nikola Đuričko, Sergej Trifunović, Boris Milivojević, Boris Komnenić, Nikola Pejaković
“PSI UMIRU SAMI” (93’) Režija: Nikola Petrović Uloge: Srđan Petrović, Dragan Vujić Vujke, Draginja Mileusnić, Mina Obradović, Srđan Todorović, Miloš Timotijević, Nikola Šurbanović, Jovan Jelisavčić, Andrej Šepetkovski
Sreda 28. avgust:
“AJVAR” (100’) Režija: Ana Maria Rosi Uloge: Nataša Ninković, Sergej Trifunović, Vesna Čipčić, Gordan Kičić, Aleksandra Janković, Branka Petrić, Miodrag Krstović
„O ŽIVOTU I O SMRTI“ (99′) Režija: Predrag Velinović Uloge: Jasna Đuričić, Aleksandar Đurica, Dragan Petrović, Milutin Milošević, Dara Džokić, Miodrag Krivokapić, Nada Šargin, Nebojša Milovanović
Četvrtak 29. avgust:
“ŠAVOVI” (95’) Režija: Miroslav Terzić Uloge: Snežana Bogdanović, Marko Baćović, Jovana Stojiljković, Vesna Trivalić, Dragana Varagić, Pavle Čemerikić
“PIJAVICE” (90’) Režija: Dragan Marinković Uloge: Nikola Đuričko, Lazar Ristovski, Marijana Jaković, Iva Mihalić, Toni Mihajlovski
Petak 30. avgust:
Dodela nagrada
Svečano zatvaranje
“SENKE NAD BALKANOM 2”, pilot epizoda (90’) Režija: Dragan Bjelogrlić Uloge: Andrija Kuzmanović, Marija Bergam, Nenad Jezdić, Jovana Stojiljković, Nebojša Dugalić, Branimir Brstina, Marko Živić, Toni Mihajlovski, Petar Arsovski, Leona Paraminska, Bogdan Diklić, Marko Grabež, Igor Đorđević.
“KUDE JE TAJ NIŠ”, dokumentarni film o legendi Niša, Žiki Čokaliji (40’) Režija: Vladimir Ristić
“POSLEDNjI YU FILMSKI ROMANTIK”, dokumentarno-igrani film o Baji Šaranoviću (52’) Režija: Radoslav Stanišić
Zorica Miladinović
Foto: Zorica Miladinović
Video: filmskisusreti.rs